Wandelingen

Situering?

Samen wandelen is laagdrempelig, goed voor de gezondheid en voor het samenhorigheidsgevoel.

Wat?

• Algemene aandachtspunten voor een geschikte wandelroute
• De startplaats van de wandeling moet goed bereikbaar en toegankelijk zijn.
• Communiceer op voorhand over de lengte/duur van de wandeling, zodat deelnemers weten waaraan ze zich kunnen verwachten.
• Een overzicht van alle wegen en trage wegen in jouw buurt vind je hier.
• De route moet aantrekkelijk zijn: wissel groene en bebouwde omgevingen af als dat kan.
• Maak werk van schuilmogelijkheden bij regenweer.
• Er is best een mogelijkheid om naar het toilet te gaan voor ouderen of bij langere wandelingen.
• Rust en veiligheid:
  • De route moet veilig zijn (aanwezigheid van voetpaden of trottoirs).
  • Mijd drukke autowegen.
  • Vergeet goed verlichte wegen in de winter niet. Zorg er ook voor dat de deelnemers goed zichtbaar zijn bij donkerder weer (bv. fluohesje, hoofdlamp).
  • Zorg voor minimaal valrisico: effen voetpaden en trottoirs, geasfalteerde wegen bij vochtige weersomstandigheden, alternatieven bij sneeuw en ijzel.
  • Breng openbare zitbanken in kaart op jouw route. Idealiter zijn er voldoende banken op de route.

Lunchwandelingen (Ondernemingen)

De lunchpauze is ideaal om even de benen te strekken, de zinnen te verzetten, of zelfs nieuwe ideeën op te doen. Lunchwandelen is populair en kan alleen of met collega’s gedaan worden.

Routes:

• De route is best +/- 2 tot 3,5 km met een wandeltijd van 15 à 30 minuten (2.000 – 4.000 stappen).
• Het is handig om routes in te delen volgens duur van de wandeling. Afhankelijk van de duur van de pauzes kunnen de werknemers dan een geschikte wandelroute kiezen.
• Variatie in tijd en richting, routes met stukjes groen, voetpaden, minder verkeer.
• Laat deelnemers zelf ook kiezen of suggesties geven.

Zorg dat het hoofd van de organisatie het goede voorbeeld geeft en benoem een enthousiast persoon als coördinator van de lunchwandelingen.

Maak afspraken met de kantine of cateraar over het lunchaanbod.

Maak hier een gewoonte van en doe dit meermaals per maand! Zorg dat lunchwandelen een plek krijgt in het bredere gezondheidsbeleid van jouw organisatie.

Walk-and-talk-vergadering (ondernemingen)

Ook vergaderen kan al wandelend, in of rond het gebouw, of stippel een route uit in de buurt. Wandelend vergaderen maakt je productiever. Het verbetert het contact tussen de deelnemers en beslissingen worden sneller genomen.

Houd de groep beperkt: 2 tot 3 personen is ideaal. Toch met meer deelnemers? Wandel dan 10 minuutjes samen naar een externe vergaderlocatie.

Laat de deelnemers op voorhand weten dat het om een walk-and-talk-vergadering gaat. Geef wat informatie mee, bv. breng een flesje water mee, een jas, gemakkelijke schoenen ...

Denk ook aan een notitieboekje, klembord, dictafoon of probeer een voice-to-tekst-app die je spraak meteen omzet in tekst.

Plan enkele stops in. Koppel elke stop aan een doelstelling van de vergadering. Wat moeten we beslist of besproken hebben bij elke stop?

Beweegroutes (gemeenten)

Een beweegroute is een duurzame en goedkope methode om de inwoners van jouw stad of gemeente meer te laten bewegen. Voor jong en oud! Van 2021 tot en met 2024 loopt de campagne '10.000 stappen: Elke stap telt!' waarin de lokale besturen ondersteund worden in de uitbouw van een beweegvriendelijke omgeving en een gezondere stad of gemeente. Een onderdeel van deze campagne is de ontwikkeling van beweegroutes om een extra laagdrempelig aanbod te creëren. Kijk zeker op de website van de campagne voor meer info over de beweegroutes.

Kwispelstappers (gemeenten)

Een groep ouderen gaat samen met vrijwilligers op stap met een hond in hun eigen buurt. Een manier om meer te bewegen, andere ouderen uit de buurt te ontmoeten én voor dieren te zorgen. Belangrijke kenmerken van dit project zijn laagdrempeligheid, plezier en veiligheid.

Ploggen

Plogging (‘plocka’ = Zweeds voor verzamelen + jogging) is het oprapen van zwerfvuil tijdens het wandelen of joggen. M.a.w. dubbele winst: meer bewegen met een hart voor het milieu. Ook jouw organisatie kan hiermee aan de slag.

Wandelroute wordt stappenroute (gemeenten)

Selecteer (een) bestaande of nieuwe wandelroute(s) in het lokaal park, natuurdomein, tussen historisch-toeristische punten of gewoon in de stad. Je kan de routes zichtbaar maken:

Een wandelroute bedraagt bij voorkeur niet meer dan 4.000 stappen om de laagdrempeligheid te behouden. Bestaande wandelingen van meer dan 4.000 stappen zijn ook te overwegen indien men deze kan afsnijden tot maximaal 4.000 stappen

Hoeveel stappen reken je voor een wandelafstand:

De gemiddelde lengte van 1 stap is 70 cm, dus op 500 m worden gemiddeld 714 stappen gezet. Een route van 4.000 stappen komt overeen met +/- 2,8 km.

Zorg voor een plechtige inhuldiging van de wandeling (bv. ochtendwandeling met gezond ontbijt of lunchwandeling met gezonde lunch met gemeentepersoneel en pers).

Gezondheidswandelingen - in 30 minuten je gezondheid tegemoet! (Gemeenten)

Tijdens een gezondheidswandeling wandelt iedere deelnemer op zijn of haar eigen tempo een kwartiertje heen en terug over een uitgestippeld parcours. Zo bepaal je zelf hoe ver jouw traject gaat, terwijl je toch samen met de anderen aankomt.

• Je doet aan ‘brisk walking’. Dat betekent dat je wandelt aan een matig intensief tempo (een gesprek voeren blijft mogelijk). Zoek hiervoor begeleiders, waarvan er één persoon altijd het laatst wandelt. Nadien kunnen er ontspannende rekoefeningen aangeboden worden, soms een drankje en gezonde snack ...
  • De afstand van een gezondheidswandeling is maximum 2.000 stappen heen (+/- 1,4 km). Plaats op de route regelmatig stappensignalisaties zodat mensen zonder stappenteller ook weten hoeveel stappen ze gezet hebben (start = 0 stappen en vervolgens elke 250 – 500 stappen het aantal gezette stappen (1 stap = 70 cm) aangeven).
  • Bij voorkeur 2 à 3 keer per week gedurende 10 à 20 sessies. Bij regelmatige herhaling kunnen de deelnemers specifieke doelen stellen: iedere week een stapje verder binnen dezelfde tijdsspanne.
  • Ook woonzorgcentra kunnen dergelijke wandelingen organiseren. Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen en Gezond Leven hebben hiervoor een handleiding opgesteld.

Gezondheidsrally (gemeenten)

De Gezondheidsrally is een actieve wandeltocht, met de voedings- en bewegingsdriehoek als kapstok. Noem het gerust een gezonde quizwandeling. Zowel lokale besturen, verenigingen, dienstencentra, scholen als ondernemingen kunnen de gezondheidsrally organiseren. Dat kan in verschillende contexten: binnen of buiten, tijdens een korte of lange wandeling, in combinatie met een infosessie over de voedings- en bewegingsdriehoek …

Op bepaalde plaatsen in de omgeving hangen pancartes met quizvragen over de voedings- en/of bewegingsdriehoek op. Deelnemers doorlopen het wandelparcours om de verschillende quizvragen op te lossen.

Je hangt de pancartes met quizvragen op langs een uitgestippeld parcours (bewegwijzering met eigen pijlen, stappensignalisaties of 10.000stappen-voetstickers) of (bestaande) wandelroute. De rally is een opportuniteit om stappen te koppelen aan de wandeling. Duid bij het begin van de wandeling aan hoeveel stappen de route omvat en duid op regelmatige afstanden het aantal gezette stappen aan. Je kan de deelnemers ook een stappenteller geven bij aanvang van de wandeling.

Hou de wandeling laagdrempelig. Een wandeling van 1,5 tot 2,5 km (of 2.000 tot 3.000 stappen) kan al voldoende zijn voor inactieve deelnemers.

De deelnemers krijgen bij de start het informatieboekje en het invulformulier mee. Achteraf mogen ze het boekje met de informatie houden.

Je kan ook een prijs aan de gezondheidsrally koppelen. Denk aan een cadeaubon, een fruitmand, een gezonde ontbijtmand ...

Wie een gezondheidsrally wil organiseren, vind hier meer info en materialen, zoals pancartes, invulformulieren en een verbetersleutel. Ook het Logo biedt advies en ondersteuning.

Wandelen in de natuur (gemeenten)

‘Biowalking’ bestaat al in Nederland, maar ook jouw organisatie kan ermee starten! Biowalking is wandelen in de natuur voor mensen met een chronische ziekte of beperking onder begeleiding van een natuurgids en een medisch professional. Het is een combinatie van natuurbeleving en patiëntenzorg. Een Biowalk duurt twee uur. Je begint met een half uur wandelen en het opbouwen van basisconditie. Vervolgens laat de natuurgids je de natuur en het landschap beleven. Met vragen over jouw gezondheid kun je terecht bij de zorgverlener. Vóór en ná de Biowalk wordt jouw bloedsuikerspiegel gemeten. Zo zie je meteen welk effect bewegen in de natuur op jouw lichaam heeft. De Biowalk wordt afgesloten met een gezellige nabespreking

Ook Effen Weg biedt wandelingen aan voor mensen met (chronische) pijn, chronisch zieken of mensen die het even wat moeilijker hebben (burn-out, depressie ...). Maar ook al wie behoefte heeft aan wat verse buitenlucht, een babbel of gewoon zin heeft in een gezonde wandeling door een mooie brok natuur is meer dan welkom. Ze bieden zowel wandelingen aan die laagdrempelig zijn, als wandelingen voor de meer ervaren stappers. Er wordt altijd op een rustig tempo en in kleine groepen gewandeld. Aan niet-leden vragen ze een bijdrage van 2 euro/wandeling, leden kunnen het ganse jaar gratis deelnemen. Sommige van de wandelingen zijn rolstoelvriendelijk, dit wordt telkens vermeld in de beschrijving van de activiteit. Ook honden zijn welkom (aan de leiband), tenzij anders vermeld in de beschrijving.

Andere types wandelingen (gemeenten)

Naast bovenstaande voorbeelden zijn er nog veel verschillende vormen van wandelingen mogelijk:

• stadswandeling/gemeentewandeling
• fotozoektocht
• dropping
• fakkel- of zaklampentocht
• culinaire wandeling
• fotoschatzoektocht
• …

Meer praktische info over deze wandelingen is te vinden in de actiefiches van de vorige editie van de Vlaamse 10.000-stappenclash.

Comuniceren?

• Kondig de actie op tijd aan via verschillende communicatiekanalen.
• Stuur een persoonlijk mailtje voor deelname, en ook herinneringen.
• Promoot de uitleen van stappentellers op centrale en zichtbare plaatsen.
• Zorg voor voldoende ‘ambassadeurs’ die de mensen oproepen om mee te gaan.

Prijs?

• Zorg dat de wandelingen gratis zijn voor de deelnemers en dat inschrijven niet nodig is (indien praktisch haalbaar).
• Voorzie een beperkt budget voor het 10.000stappen-campagnemateriaal (o.a. signalisatiepijlen).
• Investeer eventueel in stappentellers om die uit te lenen.
• Voorzie eventueel budget voor startactie (maar denk ook aan sponsoring door plaatselijke handelaars).